ઇજિપ્તમાં જમીન ખોદવામાં આવી ત્યારે 5000 વર્ષ જૂની રાણીની કબર મળી આવી છે. માટીના વાસણોમાં પણ ણળ્યા છે. ઇજિપ્તના એબીડોસમાં રાણી મેરેટ નીથની કબરમાંથી 5000 વર્ષ જૂના વાઇન જાર મળી આવ્યા છે. આ જાર પ્રાચીન વાઇન બનાવવાની તકનીકો અને સમાજમાં વાઇનનું મહત્વ દર્શાવે છે. વૈજ્ઞાનિકોએ પ્રાચીન વાઇન બનાવવાની તકનીકોનું સંશોધન શરુ કર્યુ છે.
ભૂગર્ભમાં દટાયેલું એક જૂનું રહસ્ય
ઇજિપ્તના ઐતિહાસિક શહેર એબાયડોસમાં ભૂગર્ભમાં દટાયેલું એક જૂનું રહસ્ય ધીમે ધીમે પ્રકાશમાં આવી રહ્યું છે. અહીં પુરાતત્વવિદોને રાણી મેરેટ નીથની કબરમાં 5,000 વર્ષ જૂના વાઇન જાર મળ્યા છે. જેમાંથી ઘણા હજુ પણ સીલબંધ છે. વૈજ્ઞાનિકો હવે આના પર સંશોધન કરશે. એક ક્ષણ માટે વિચારો આ એ જ વાઇન છે જેનો ઉપયોગ કોઈ શાહી ભોજન સમારંભ કે અંતિમ સંસ્કાર સમારોહમાં થયો હશે. હવે, આ બોટલો ઇતિહાસની સૌથી જૂની વાઇન બનાવવાની વાર્તાઓ કહી રહી છે. રાણી મેરેટ-નીથ એક શક્તિશાળી મહિલા શાસક હતી. જેમણે 3000 બીસીની આસપાસ ઇજિપ્ત પર શાસન કર્યું હતું. તેમની કબરમાંથી મળેલા કેટલાક વાઇન બરણીઓને પહેલાં ક્યારેય સ્પર્શ કરવામાં આવ્યો ન હતો. દ્રાક્ષના બીજ તેમાં સુરક્ષિત છે અને ઢાંકણા હજુ પણ અકબંધ છે. જાણે સમય પણ થંભી ગયો હોય. વિયેના યુનિવર્સિટીના પુરાતત્વવિદ્ ક્રિસ્ટીના કોહલરના નેતૃત્વમાં આ ખોદકામ, આપણને પ્રાચીન સમયમાં વાઇન કેવી રીતે બનાવવામાં આવતો હતો, તેનું કેવી રીતે સંરક્ષણ કરવામાં આવતું હતું અને સમાજમાં તેનું સ્થાન શું હતું તે સમજવામાં મદદ કરી રહ્યું છે. આ જારના રાસાયણિક વિશ્લેષણથી ખબર પડશે કે તે સમયના વાઇનમાં કયા ઘટકો હાજર હતા, કઈ જાતના દ્રાક્ષનો ઉપયોગ થતો હતો, અને કદાચ તેમાં કોઈ આયુર્વેદિક કે સુગંધિત પદાર્થો ઉમેરવામાં આવ્યા હતા કે કેમ. તે સંશોધન દરમિયાન માલૂમ પડશે.
વાઇનમાંથી કયા સંકેતો મળે છે?
શાહી સમાધિમાં આ વાઇન બરણીઓની હાજરી સાબિત કરે છે કે વાઇન માત્ર એક પીણું નહોતું. તે પ્રતિષ્ઠા અને ધાર્મિક વિધિઓનો એક ભાગ હતું. તે એવી વસ્તુ માનવામાં આવતી હતી જે જીવન અને મૃત્યુ બંનેમાં સાથ આપશે. આવી સ્થિતિમાં, કલ્પના કરો કે હજારો વર્ષ પહેલાં જ્યારે રાણીની વિદાયમાં વાઇનનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો ત્યારે તે ક્ષણ કેટલી ઊંડી અને ભાવનાત્મક હશે. આ બરણીઓની શોધ તે સમયે ઇજિપ્તના વેપાર સંબંધો અને તકનીકી સમજણનો સંકેત પણ આપે છે. વાઇનને યોગ્ય રીતે સંગ્રહિત કરવા માટે ઢાંકણા બનાવવા, આથો વિશે જાણવું અને માટીના વાસણોને સીલ કરવા – આ બધું દર્શાવે છે કે તે સમયના લોકો કેટલા આગળ હતા. આ જ્ઞાને ભૂમધ્ય સમુદ્રની બીજી બાજુના યુરોપિયન દેશોને પણ પ્રભાવિત કર્યા હશે.
આ શોધ કેમ ખાસ છે?
આ જારમાં રહેલો વાઇન આજના વાઇન વૈજ્ઞાનિકો માટે એક ખજાનો છે. તેના પરમાણુઓને સમજીને, તેઓ ફક્ત વાઇનના ઇતિહાસને વધુ સારી રીતે સમજી શકશે નહીં. પરંતુ કદાચ તેઓ કેટલીક ભૂલી ગયેલી તકનીકોને દુનિયામાં પાછી લાવી શકશે. ઓર્ગેનિક અને કુદરતી વાઇન બનાવનારાઓ આ શોધોમાંથી નવી પ્રેરણા મેળવી શકે છે. રાણી મેરેટ-નીથની સમાધિમાંથી મળેલા આ વાઇન જાર આપણને શીખવે છે કે માણસો ફક્ત ટકી રહેવા માટે જીવતા નથી. તે સ્વાદ, પરંપરા અને ભાવનામાં જીવે છે. 5 હજાર વર્ષ પહેલાં પણ, લોકો જીવનની સુંદરતાને ચાહતા હતા અને આજે પણ આપણે એ જ કરીએ છીએ.
