વિશ્વનું કુલ દેવું 102 ટ્રિલિયન ડોલર એટલે કે 8,67,53,95,80,00,00,001 રૂપિયા છે. હાલમાં વિશ્વની કુલ વસ્તી 8.2 અબજ છે. જો આ દેવું સમગ્ર વસ્તી વચ્ચે સમાનરૂપે વહેંચવામાં આવે તો સરેરાશ એક વ્યક્તિ પર લગભગ 11 લાખ રૂપિયાનું દેવું હશે. જો આપણે ભારતની વાત કરીએ તો તેના પર 3.057 ટ્રિલિયન ડોલરનું દેવું છે.
શું તમે જાણો છો કે દુનિયાના કોઈપણ ખૂણામાં જન્મ લેનાર વ્યક્તિ દેવાદાર બની જાય છે. તમે પણ કહેશો કે આ શું મજાક છે? પણ આ વાત સાચી છે. દુનિયામાં એટલું દેવું છે કે જો તેને દુનિયાના દરેક વ્યક્તિમાં વહેંચવામાં આવે તો લગભગ 11 લાખ રૂપિયાનું દેવું થઈ જાય. એક રિપોર્ટ અનુસાર, વિશ્વનું કુલ દેવું 102 ટ્રિલિયન ડોલર એટલે કે 8,67,53,95,80,00,00,001 રૂપિયા છે. જ્યારે વિશ્વની વસ્તી 8.2 અબજ છે. વિશ્વની સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા એટલે કે અમેરિકા પર સૌથી વધુ દેવું છે.
જ્યારે ચીન, જાપાન, યુરોપિયન દેશો પણ આ યાદીમાં સામેલ છે. ખાસ વાત એ છે કે આ યાદીમાં ભારત 7મા નંબર પર છે. જેના પર 3 ટ્રિલિયન ડોલરનું દેવું છે. જે કુલ જીડીપી કરતા ઓછું હોઈ શકે છે, પરંતુ ભારત જેવા ઉભરતા બજાર માટે આ દેવું પણ ઘણું વધારે છે. આવો તમને એ પણ જણાવીએ કે આ રિપોર્ટમાં દુનિયા અને દેશોના દેવાને લઈને કેવા પ્રકારના આંકડા રજૂ કરવામાં આવ્યા છે.
વિશ્વનું કુલ દેવું
IMFના રિપોર્ટ અનુસાર, વર્ષ 2024 સુધીમાં વિશ્વનું વધતું દેવું મોટી સમસ્યા બની ગયું છે. વિશ્વની સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા અમેરિકા અને ચીનનું દેવું સતત વધી રહ્યું છે. જો આપણે વૈશ્વિક દેવાની વાત કરીએ તો તે 102 ટ્રિલિયન ડોલર એટલે કે 8,67,53,95,80,00,00,001 રૂપિયા થઈ ગયું છે. જ્યારે વૈશ્વિક જીડીપી 110 ટ્રિલિયન ડોલર સુધી પહોંચી ગઈ છે. આનો અર્થ એ થયો કે ભલે વિશ્વનું દેવું વૈશ્વિક જીડીપી કરતા ઓછું હોય, પરંતુ આ દેવું કુલ જીડીપીના લગભગ 93 ટકા સુધી પહોંચી ગયું છે. જે ખૂબ જ ખતરનાક સ્તર છે. ઘણા દેશોએ તેમની કુલ જીડીપી કરતા વધુ લોન લીધી છે. આ ઉપરાંત કેટલાક મોટા દેશો પણ ડિફોલ્ટની આરે પહોંચી ગયા છે.
એક વ્યક્તિ પર 11 લાખ રૂપિયાની લોન
દુનિયા પર 8,67,53,95,80,00,00,001 રૂપિયાનું દેવું છે, જે ઓછું નથી. વિશ્વની વસ્તી 820 કરોડ છે. જો આ દેવું દરેકની વચ્ચે સમાનરૂપે વહેંચવામાં આવે તો દરેક વ્યક્તિ લગભગ 11 લાખ રૂપિયા એટલે કે લગભગ 13 હજાર ડોલરનો દેવાદાર બની જશે. આ સરેરાશ ડેટા છે. વિશ્વની વસ્તી દર સેકન્ડમાં બદલાતી હોવાથી તેમાં વધારો કે ઘટાડો થવાની ધારણા છે. જો આ સરેરાશને આધાર તરીકે લેવામાં આવે તો વિશ્વના દરેક વ્યક્તિ પર 11 લાખ રૂપિયાનું દેવું છે, જે ઓછું નથી. ઘણા દેશોમાં, એક વ્યક્તિની આજીવન આવક આટલી પણ નથી. આવી સ્થિતિમાં સરેરાશ 11 લાખ રૂપિયાનું દેવું ખૂબ જ ખતરનાક કહેવાય.
વિશ્વના મોટા દેશો પર કેટલું દેવું છે?
1. વિશ્વની સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા પર સૌથી વધુ 36 ટ્રિલિયન ડોલરનું દેવું છે, જે તેના કુલ જીડીપીના 125 ટકા છે. ખાસ વાત એ છે કે વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થાના કુલ દેવામાં અમેરિકાનો હિસ્સો 34.6 ટકા છે.
2. બીજી તરફ ચીનનું દેવું પણ ઓછું નથી. વિશ્વની બીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા પર ગયા વર્ષે 14.69 ટ્રિલિયન ડોલરનું દેવું હતું. આનો અર્થ એ થયો કે વૈશ્વિક ઋણમાં ચીનનો હિસ્સો 16.1 ટકા છે.
3. ત્રીજા સ્થાને જાપાન છે, જેના પર 10.79 ટ્રિલિયન ડોલરનું દેવું છે. વૈશ્વિક ઋણમાં તેનો હિસ્સો 10 ટકા છે.
4. બ્રિટનનું દેવું પણ ઓછું નથી. વર્ષ 2023માં બ્રિટન પર 3.46 ટ્રિલિયન ડોલરનું દેવું હતું, જે વૈશ્વિક દેવાના 3.6 ટકા છે.
5. દેવાની બાબતમાં ફ્રાન્સ પાંચમા સ્થાને અને ઈટાલી છઠ્ઠા સ્થાને છે. ફ્રાંસ પર હાલમાં 3.35 ટ્રિલિયન ડોલરનું દેવું છે. જ્યારે ઈટાલી પર 3.14 ટ્રિલિયન ડોલરનું દેવું છે.
ભારતમાં શું સ્થિતિ છે?
જો ભારતની વાત કરીએ તો દેવાની બાબતમાં તે 7મા સ્થાને છે. વિશ્વની પાંચમી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા ભારત, $3.057 ટ્રિલિયનનું દેવું ધરાવે છે. જ્યારે ભારતની કુલ જીડીપી 3.7 ટ્રિલિયન ડોલર છે. આવી સ્થિતિમાં, ભારતનું દેવું કુલ જીડીપી કરતા ઓછું છે, પરંતુ દેવાનું પ્રમાણ ભારત જેવા ઉભરતા અર્થતંત્ર માટે ઘણું જોખમી છે. જો આપણે વૈશ્વિક ઋણમાં ભાગીદારીની વાત કરીએ તો તે 3.2 ટકા છે. વિશ્વમાં કેટલાક એવા દેશો છે કે જેઓનું દેવું ઘણું ઓછું છે. ઇરાક, ચિલી, ચેક રિપબ્લિક, વિયેતનામ, હંગેરી, UAE. બાંગ્લાદેશ, યુક્રેન, તાઇવાન, રોમાનિયા, નોર્વે, સ્વીડન, કોલંબિયા, આયર્લેન્ડ અને ફિનલેન્ડ. તે જ સમયે, વૈશ્વિક દેવામાં પાકિસ્તાનના કુલ દેવાનો હિસ્સો 0.3 ટકા જોવા મળ્યો છે.