- ભારત મંડપમ ખાતે વર્લ્ડ હેરિટેજ કમિટિનું ઉદ્ઘાટન
- વર્ષમાં માત્ર એક જ વાર મળે છે વર્લ્ડ હેરિટેજ કમિટીની બેઠક
- બેઠકમાં 150 થી વધુ દેશોના 2000થી વધુ પ્રતિનિધિઓ ભાગ લેશે
G-20 શિખર સંમેલન પછી પ્રથમ વખત દેશમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે વિશ્વ ધરોહર સમિતિના સત્રનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. આ બેઠકમાં 150 થી વધુ દેશોના 2000 થી વધુ રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરના પ્રતિનિધિઓ ભાગ લેશે.
ભારત મંડપમ ખાતે વર્લ્ડ હેરિટેજ કમિટિનું ઉદ્ઘાટન
યુનાઈટેડ નેશન્સ એજ્યુકેશનલ સાયન્ટિફિક એન્ડ કલ્ચરલ ઓર્ગેનાઈઝેશન (યુનેસ્કો)ની 46મી વર્લ્ડ હેરિટેજ કમિટીની બેઠક પ્રથમ વખત દેશમાં યોજાઈ રહી છે. 21 થી 31 જુલાઈ 2024 દરમિયાન દિલ્હીના ભારત મંડપમ ખાતે યોજાનારી આ બેઠકની યજમાની માટે દેશ સંપૂર્ણ રીતે તૈયાર છે. G-20 શિખર સંમેલન પછી પ્રથમ વખત દેશમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે વિશ્વ ધરોહર સમિતિના સત્રનું આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. આ બેઠકમાં 150 થી વધુ દેશોના 2000 થી વધુ રાષ્ટ્રીય અને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરના પ્રતિનિધિઓ ભાગ લેશે.
21 જુલાઇના રોજ PM મોદી ઉદ્ઘાટન કરશે
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી 21 જુલાઈ 2024ના રોજ કેન્દ્રીય સંસ્કૃતિ મંત્રી જી કિશન રેડ્ડીની હાજરીમાં આ કાર્યક્રમનું ઉદ્ઘાટન કરશે. નવી દિલ્હીમાં ભારત મંડપમ ખાતે આયોજિત આયોજિત કાર્યક્રમમાં યુનેસ્કોના મહાનિર્દેશક ઓડ્રે અઝોલે અને વિવિધ દેશોના સંસ્કૃતિ મંત્રીઓ, રાજદૂતો અને ડોમેન નિષ્ણાતો પણ ભાગ લેશે. કેન્દ્રીય સંસ્કૃતિ મંત્રાલય યુનેસ્કોના સહયોગથી આ કાર્યક્રમનું આયોજન કરી રહ્યું છે.
વર્લ્ડ હેરિટેજ કમિટીની બેઠક વર્ષમાં માત્ર એક જ વાર મળે છે
વર્લ્ડ હેરિટેજ કમિટીની બેઠક વર્ષમાં માત્ર એક જ વાર મળે છે. તે વર્લ્ડ હેરિટેજને લગતી તમામ બાબતોનું સંચાલન કરે છે અને વર્લ્ડ હેરિટેજ લિસ્ટમાં સમાવેશ કરવા અંગે નિર્ણયો લે છે. આ મીટિંગ દરમિયાન, 124 હાલની વર્લ્ડ હેરિટેજ પ્રોપર્ટીઝના સંરક્ષણ અહેવાલોની સ્થિતિ, આંતરરાષ્ટ્રીય સહાય અને વર્લ્ડ હેરિટેજ ફંડ્સનો ઉપયોગ અને વર્લ્ડ હેરિટેજ સૂચિમાં નવી સાઇટ્સ નામાંકિત કરવા માટેની દરખાસ્તો વગેરે પર ચર્ચા કરવામાં આવશે. વર્લ્ડ હેરિટેજ કમિટીની બેઠકમાં 150થી વધુ દેશોના પ્રતિનિધિઓ ભાગ લેશે. તેમની સંખ્યા 2000 થી વધુ છે.
વર્લ્ડ હેરિટેજ કમિટીના સત્રનો એજન્ડા શું છે?
- આ સત્રમાં વિશ્વ વિરાસતની યાદીમાં 27 સ્થળોનો સમાવેશ કરવા માટે વિવિધ દેશોના પ્રસ્તાવોની તપાસ કરવામાં આવશે
- સૂચિત સૂચિમાં ભારતના મોઈદમ – ભારતના અહોમ વંશની માઉન્ડ-બરી સિસ્ટમનો સમાવેશ થાય છે
- આ સત્રમાં 124 વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ્સના સંરક્ષણની સ્થિતિ પર પણ વિચારણા કરવામાં આવશે
- 57 સાઇટ્સનો સમાવેશ થાય છે જેને વર્લ્ડ હેરિટેજ ઇન ડેન્જર તરીકે ઓળખવામાં આવી છે
- વર્લ્ડ હેરિટેજ કમિટીમાં 21 સભ્યો છે
- વિશ્વ સાંસ્કૃતિક અને કુદરતી વારસાના સંરક્ષણને લગતા 1972ના સંમેલનના 195 સહી કરનારા દેશો દ્વારા સભ્યોની પસંદગી કરવામાં આવે છે
વર્લ્ડ હેરિટેજ સમિતિના મુખ્ય કાર્યો શું છે?
- આ સમિતિ વિશ્વ સાંસ્કૃતિક અને પ્રાકૃતિક વારસાના સંરક્ષણને લગતા 1972ના સંમેલનને અમલમાં મૂકવા માટે સોંપાયેલ 2 સંસ્થાઓમાંની એક છે
- આ બેઠકમાં, હેરિટેજ સાઇટ્સ માટેના દેશોની દરખાસ્તોની તપાસ કરવામાં આવે છે અને પછી તેને હેરિટેજ સૂચિમાં સામેલ કરવામાં આવે છે
- યુનેસ્કોની સલાહકાર સંસ્થાઓ અને સચિવાલય દ્વારા હાથ ધરાયેલા વિશ્લેષણના આધારે યુનેસ્કો વર્લ્ડ હેરિટેજ સૂચિમાં પહેલાથી જ સમાવિષ્ટ સ્થળોના સંરક્ષણની સ્થિતિનું પણ મૂલ્યાંકન કરે છે
ભારતમાં કેટલી વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ્સ છે?
- યુનેસ્કો હેરિટેજ સાઇટ્સને ત્રણ કેટેગરીમાં માન્યતા આપે છે
- સાંસ્કૃતિક, કુદરતી અને મિશ્ર. હાલમાં 1199 હેરિટેજ સાઇટ્સ વર્લ્ડ હેરિટેજ લિસ્ટમાં સામેલ છે
- યુનેસ્કોની વર્લ્ડ હેરિટેજ સૂચિમાં સૌથી વધુ 59 સાઇટ્સ ઇટાલીમાં છે, જ્યારે ચીનમાં 57 સાઇટ્સ છે.
- ભારત 42 સ્થળો સાથે છઠ્ઠા ક્રમે છે, જ્યારે કર્ણાટકનું હોયસલા મંદિર 42મું ભારતીય સ્થળ છે
- પ્રથમ સ્થળોમાં અજંતા ગુફાઓ, ઈલોરા ગુફાઓ (બંને મહારાષ્ટ્રમાં), આગ્રામાં તાજમહેલ અને ઉત્તર પ્રદેશમાં આગ્રાનો કિલ્લો સામેલ છે
- આ તમામ સાઇટ્સ 1983માં સામેલ કરવામાં આવી હતી.
