ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચેના ચાર દિવસના સંઘર્ષ દરમિયાન, ઘણી લશ્કરી અને વ્યૂહાત્મક ઘટનાઓ બની, જેમાં ચીનની ભૂમિકા ખૂબ જ ગંભીર હતી. ચીન ફક્ત શસ્ત્રો પૂરા પાડવા પૂરતું મર્યાદિત નહોતું, પરંતુ સંરક્ષણ સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ચીને પાકિસ્તાનને સીધી ટેકનિકલ, ગુપ્તચર અને વ્યૂહાત્મક મદદ પૂરી પાડી હતી. જોકે ચીને તેનો સીધો સ્વીકાર કર્યો નથી, પરંતુ આવા 10 પુરાવા છે જેને ચીન નકારી શકે નહીં. ચાલો આ પુરાવાઓ વિગતવાર જાણીએ…
પાકિસ્તાનને ચીનનો સીધો ટેકો મળ્યો
1. ચીની સેટેલાઇટ દ્વારા પાકિસ્તાનને લાઇવ ISR ડેટા પૂરો પાડવામાં આવ્યો – ચીને તેના ઇન્ટેલિજન્સ સેટેલાઇટ નેટવર્ક દ્વારા પાકિસ્તાનને લાઇવ ઇન્ટેલિજન્સ, સર્વેલન્સ અને રિકોનિસન્સ (ISR) ડેટા પૂરો પાડ્યો. આ ડેટાનો ઉપયોગ ભારતની લશ્કરી પ્રવૃત્તિઓના વાસ્તવિક સમયના નિરીક્ષણ માટે કરવામાં આવ્યો હતો.
2. HQ-9/P એર ડિફેન્સ સિસ્ટમનો પુરવઠો – ચીને પાકિસ્તાનને હાઇ-ટેક HQ-9/P એર ડિફેન્સ મિસાઇલ સિસ્ટમ તૈનાત કરવામાં મદદ કરી. આ સિસ્ટમ ભારતીય હવાઈ હુમલાઓને રોકવા માટે કાર્યરત કરવામાં આવી હતી.
3. ચીની લશ્કરી નિષ્ણાતોની તૈનાતી – સંઘર્ષ દરમિયાન, ચીની લશ્કરી સલાહકારો અને ટેકનિકલ નિષ્ણાતો પાકિસ્તાની લશ્કરી થાણાઓ પર જોવા મળ્યા હતા, જેઓ સિસ્ટમોની દેખરેખ અને ઇન્ટરફેસિંગમાં મદદ કરતા હતા.
4. ચીન-પાકિસ્તાન જોઈન્ટ કમાન્ડ મોડ્યુલ – સંરક્ષણ સૂત્રો કહે છે કે આ સમગ્ર ઓપરેશન માટે, ચીન અને પાકિસ્તાન વચ્ચે વર્ચ્યુઅલ લિંક દ્વારા જોઈન્ટ કમાન્ડ મોડ્યુલનું સંચાલન કરવામાં આવ્યું હતું, જેમાં વ્યૂહાત્મક નિર્ણયો લેવામાં આવ્યા હતા.
5. સાયબર સહાય અને જીપીએસ જામિંગ – ભારતીય સંદેશાવ્યવહાર અને જીપીએસ સિગ્નલોને વિક્ષેપિત કરવા માટે ચીને પાકિસ્તાનને સાયબર-ટેકનિકલ સહાય પૂરી પાડી. તેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય ભારતીય ડ્રોન અને વિમાનોના સ્થાનને ખલેલ પહોંચાડવાનો હતો.
6. ચીની ડ્રોન સપોર્ટ – પાકિસ્તાન સેનાએ પીએનએસ મિયાંવાલી બેઝ નજીક ચીની MALE (મધ્યમ ઊંચાઈ લાંબા સહનશક્તિ) ડ્રોનનો ઉપયોગ કર્યો. તેમનો કમાન્ડ અને કંટ્રોલ સપોર્ટ બેઇજિંગ તરફથી પૂરો પાડવામાં આવતો હતો.
7.ટ્રેકિંગ સિસ્ટમનું લાઈવ ફીડિંગ – ભારતીય વિમાનોની ગતિવિધિ પર નજર રાખવા માટે ચીન દ્વારા પાકિસ્તાનને ઉચ્ચ ગુણવત્તાની ઇલેક્ટ્રોનિક ફીડ આપવામાં આવી હતી, જેથી તે ભારતના સ્ટ્રાઈક લોકેશનની આગાહી કરી શકે.
8.JDAMs માટે ચીની સંકલન – લક્ષ્યાંકની ચોકસાઈ વધારવા માટે ચીને પાકિસ્તાનને JDAMs (જોઈન્ટ ડાયરેક્ટ એટેક મ્યુનિશન્સ) ના ઉપયોગ માટે સંકલન સહાય પૂરી પાડી.
9. CPEC દ્વારા લોજિસ્ટિક્સ ચેનલ – ચીન-પાકિસ્તાન આર્થિક કોરિડોર (CPEC) હેઠળ ઘણા સંવેદનશીલ ઉપકરણો અને રડાર સિસ્ટમ્સને રાતોરાત પાકિસ્તાન પહોંચાડવામાં આવ્યા હતા. ખાસ કરીને ગ્વાદર અને બલુચિસ્તાન પ્રદેશમાંથી.
10. ચીની મીડિયા દ્વારા મનોવૈજ્ઞાનિક યુદ્ધ – ચીને તેના મીડિયા નેટવર્ક દ્વારા ભારત સામે મનોવૈજ્ઞાનિક યુદ્ધ શરૂ કર્યું. ચીનનું મીડિયા આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે પાકિસ્તાનની રક્ષણાત્મક સ્થિતિને યોગ્ય ઠેરવવામાં વ્યસ્ત હતું.
